بررسی تحولات افغانستان
به تازگی ابعاد جدیدی از قتل عام غیرنظامیان افغان توسط نیروهای انگلیسی افشا شده است که یکی دیگر از جنایات جنگی نظامیان ناتو در افغانستان را بازگو می‌کند. بر اساس اعترافات اعضای پیشین نیروهای ویژه ارتش انگلیس موسوم به اس‌آی‌اس (SAS)، قتل عام غیرنظامیان و بازداشت شدگان افغان برای این نظامیان به گونه‌ای جریان داشت که برخی از این نظامیان به کشتار مردم اعتیاد پیدا کرده بودند.
این اعترافات که در جریان یک گزارش تحقیقی شبکه بی‌بی‌سی صورت گرفته است، مربوط به زمان حضور نظامیان انگلیسی در افغانستان است و ابعاد هولناکی از کشتار غیرنظامیان افغان و اعضای طالبان را بازگو می‌کند که باید نامی فراتر از جنایت جنگی بر آن نهاد.
برخی از اعترافات درباره این جنایات جنگی صورت گرفته چنین است: نیروهای ویژه انگلیس، بازداشتی‌های دست‌بسته، از جمله کودکان را در صحنه اعدام می‌کردند. آنها افراد را بازرسی می‌کردند، به آنها دست‌بند می‌زدند، سپس به آنها شلیک می‌کردند و بعد از آن، دست‌بند پلاستیکی را می‌بریدند و کنار جسد تفنگ قرار می‌دادند تا افراد مسلح جلوه داده شوند. افراد غیرمسلح در خواب به قتل می‌رسیدند. روند کشتار انسان‌ها به یک اعتیاد تبدیل شده بود تا جایی که یک نفر به تنهایی، 35 غیرنظامی را فقط طی شش ماه ماموریت خود در افغانستان به قتل رساند. دستور کار نیروهای ویژه بریتانیا، سیاست «خاتمه دادن به زندگی همه مردان در سن جنگ» بود.
به طور قطع این گزارش، آخرین افشاگری درباره جنایات جنگی (نقض مقررات جنگ) و جرایم علیه بشریت (کشتار جمعی) توسط نظامیان ناتو در افغانستان نخواهد بود و این روند ادامه خواهد داشت. جنایات جنگی صورت گرفته توسط نظامیان ناتو در جنگ 20 ساله افغانستان به قدری وسیع است که کتاب‌ها می‌توان درباره آن نوشت. موارد افشا شده مانند جنایت نیروهای ویژه انگلیس به دلیل ابعاد گسترده آن تحقیق و رسانه‌ای می‌شود و هزاران موارد کوچک‌تر شاید مکتوم باقی بماند.
تاکنون محرز شده است که نظامیان چندین کشور عضو ناتو در افغانستان دست به این گونه جنایات جنگی زده‌اند که طبق گزارش‌ها، نظامیان آمریکایی پیشتاز این جنایات جنگی بوده‌اند. از جمله این جنایات جنگی افشا شده می‌توان به این موارد اشاره کرد. در سال 2012 یک نظامی آمریکایی سحرگاه از پایگاه خود خارج شده و با ورود به یک روستا در منطقه پنجوایی قندهار، 16 غیرنظامی افغان از جمله چند کودک و زن را قتل عام کرد. در سال 2020، ۳۹ قتل فراقضایی توسط نظامیان استرالیایی مستقر در افغانستان فاش شد. جنایت دیگری توسط نظامیان هلندی در ولایت ارزگان به ثبت رسید که در آن این نظامیان با شلیک به چند منزل مسکونی، تعدادی غیر نظامی را به قتل رساندند.
ماموریت جریان اصلی رسانه در زمان جنگ
در جنگ 20 ساله افغانستان، جنایات جنگی که اغلب در قالب عملیات‌های شبانه انجام میشد، همواره با اعتراض مردم و برخی از مقامات دولت افغانستان مانند شخص حامد کرزی صورت می‌گرفت اما این اعتراضات نتوانستند مانع تداوم این جنایات جنگی شوند. در آن زمان، ماموریت جریان اصلی رسانه، حمایت از ماموریت نظامی آمریکا و متحدان ناتویی آن بود و گزارش‌های افشاگرانه درباره قتل عام مردم افغانستان ممنوع یا کمرنگ بود. روایت‌سازی از جنگ افغانستان توسط این رسانه‌های وابسته به غرب صورت می‌گرفت و هر گونه روایت غیر آن سرکوب میشد.
در همین ارتباط پیام کریم خرم رئیس دفتر سابق حامد کرزی پس از افشاگری اخیر قابل تامل است: «در کشورهای شرقی، به ویژه کشورهایی که میزان سواد در آنها پایین است، این عادت وجود دارد که تاریخ خود را از زبان دیگران، به ویژه غربی‌ها بشنوند. در آن زمان، هرگاه کسی حرفی متفاوت با روایت حاکم غربی می زد، یا به عنوان نظریه‌‌پرداز توطئه یا به وابسته به طالبان و کشورهای خارجی متهم میشد». به راستی که همین گونه بود و هر گونه روایتی غیر از روایت مورد تایید آمریکا، برچسب حامی طالبان و مخالفان آمریکا به آن زده میشد.
به رغم این که جنایات جنگی صورت گرفته توسط نظامیان ناتو طی بیست سال اشغال افغانستان اثبات شده است اما به استثنای چند مورد، این جنایات نه تنها از سوی کشورهای متبوع مورد پیگرد قرار نگرفت بلکه مراجع بین‌المللی مانند دیوان کیفری تهدید شدند. در سپتامبر ۲۰۱۸، آمریکا تهدید کرد که در صورت متهم شدن نظامیان آمریکایی که در افغانستان خدمت می‌کنند، قضات دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) تحریم خواهند شد. واشنگتن همچنین تهدید کرد که در صورت انجام تحقیقات در مورد اتهامات جنایات جنگی توسط ایالات متحده در افغانستان، با دیوان کیفری بین‌المللی همکاری نخواهد کرد.
مطالب مرتبط:
تأثیر جنگ افغانستان بر سلامت روان جامعه
غرب در افغانستان؛ از ارتکاب جنایت جنگی تا ادعای حمایت از حقوق بشر
این جنایات جنگی صورت گرفته توسط نیروهای ویژه انگلیس در افغانستان، لکه ننگ و رسوایی بر جبین کشورهای غربی که پیوسته ادعای حمایت دروغین از حقوق بشر دارند، تا ابد باقی خواهی ماند. این کشورهای مدعی صیانت از ارزش‌ها و کرامات انسانی که چنین زخم ناسوری را بر پیکره حقوق بشر وارد ساخته‌اند، خود را سردمدار حقوق بشر می‌دانند و هر از گاهی به بهانه‌های مختلف کشورهای شرقی را به نقض حقوق بشر متهم می‌کنند. در حالی که خود طی بیست سال اشغال افغانستان، به کرات نقض حقوق بشر و نادیده گرفتن کرامت انسانی را مرتکب شدند.
دردناک آن است که برخی شعارهای دروغین دولتمردان آمریکا و انگلیس را درباره صیانت از حقوق بشر باور کرده و به آن دلخوش بودند و هستند. دردناک‌تر این است که به وجود این افشاگری‌ها هنوز هم عده‌ای هر چند به صراحت بیان نمی‌کنند اما در کنه خواسته‌هایشان بازگشت نظامی آمریکا به افغانستان را پیگیری می‌کنند که نمونه آن مصاحبه اخیر یکی از مقامات مخالف حکومت طالبان است که خواستار گفتگوی آمریکا با آنان برای واگذاری پایگاه بگرام است!
