بررسی تحولات افغانستان
طبق معمول و کمافی‌السابق پیام عیدی ملا هبت‌الله آخوندزاده رهبر طالبان به مناسبت فرا رسیدن عید سعید قربان منتشر شد. مهم‌ترین موضوعاتی که در این پیام به آنها اشاره شده در حوزه داخلی مواردی از جمله تطبیق احکام اسلامی، برجسته سازی استقلال کشور، وضعیت و حقوق زنان، وضعیت اقتصادی، کاهش کشت مواد مخدر، مسترد ساختن زمین‌های دولتی غصب شده، توصیه به مسئولان و درخواست همکاری از مردم می‌باشد. در حوزه سیاست و روابط خارجی نیز این پیام حاوی نکاتی است که در این یادداشت مورد بررسی قرار می‌گیرند.
در خصوص مسائل داخلی لحن و سیاق این پیام ستایش از وجود «امارت اسلامی» و کارکردهای مثبت آن را نشان می‌دهد. رهبر طالبان حاکمیت مجدد شریعت در افغانستان و فضای موجود را مرهون استقرار حکومت اسلامی دانسته و از مردم خواسته است تا آن را قدر بدانند. همچنین رهبر طالبان با برجسته‌سازی استقلال کامل، کارکردهای مثبت آن را تشریح کرده است.
پس از این توصیفات، آنچه در حوزه داخلی بسیار برجسته و سرنوشت‌ساز می‌باشد، اشاره به وضعیت زنان است. از نظر رهبر طالبان «تمام حقوق شرعی زنان» تأمین شده است. وی با اشاره به فرمان شش ماده‌ای خود و ذکر دو مورد «منع نکاح اجباری و بدل دادن» مدعی شده است که کلیه حقوق زنان توسط «امارت اسلامی» به زنان بازگردانده شده است. همچنین رهبر طالبان از اقدام حکومت تحت امر خود در راستای اصلاح حجاب و عفاف زنان و زدودن تأثیرات مخرب و منفی دوره بیست ساله اشغال بر زنان ستایش کرده است. با آن که جلوگیری و منع خشونت علیه زنان فی‌نفسه اقدام قابل ستایش است اما مواردی که رهبر طالبان به عنوان حقوق زنان از آن تمجید کرده در واقع حقوق نه بلکه خشونت‌ها و ناروایی‌هایی است که علیه زنان در افغانستان جاری بوده است. وضعیت افغانستان ایجاب می‌کرد که رهبر طالبان درباره حقوق زنان از جمله حق تحصیل و حق کار که مهم‌ترین بخش حقوق طبیعی و شرعی زنان است، سخن تازه‌ای می‌گفت. می‌توان گفت که ملا هبت‌الله آخوندزاده با بی‌اعتنایی و سکوت درباره حق تحصیل و کار زنان، این موارد مهم را در بلاتکلیفی گذاشته است. همچنین ذکر قید «همه حقوق زنان تأمین شده است» نشان می‌دهد که طبق دیدگاه وی زنان که از نظر وی نیمی از پیکره جامعه است حق دیگری بر گردن حکومت ندارد که بخواهد تامین شود.
در حوزه سیاست خارجی در پیام عیدی رهبر طالبان به دو مورد پرداخته شده است. نخست این که امارت اسلامی خواهان داشتن روابط حسنه و سازنده سیاسی و اقتصادی با تمام جهان به ویژه کشورهای اسلامی است و دوم چنانچه حکومت طالبان در امور داخلی سایر کشورها مداخله نمی‌کند، به دیگران نیز چنین اجازه‌ای نداده و دیگر کشورها را از دخالت و دادن هدایت به حکومت طالبان به‌نحوی برحذر داشته است.
فراتر از این رهبر طالبان به دو مورد خاص فلسطین و سودان نیز اشاره کرده است که جدا از هر بحث دیگری نگاه مثبت وی را در این موارد نشان می‌دهد. رهبر طالبان با نکوهش و محکوم کردن اقدامات رژیم اسرائیل بر مردم فلسطین از دیگر کشورها خواسته است تا در راستای جلوگیری از آن مکلفیت خود را اداء نمایند. همچنین وی از مردم سودان تقاضا کرده است تا اختلافات خود را کنار گذاشته و کشور خود را به طور مشترک اداره کنند. در کنار این رهبر طالبان بر اتحاد امت مسلمه تأکید کرده و آن را تنها راه خنثی سازی دسیسه‌های حلقات مغرض و تفرقه‌انداز دانسته است.
در مجموع، رهبر طالبان در این پیام، صرف نظر از نکات نه‌چندان پراهمیتی که بدان‌ها پرداخته، به موارد سرنوشت‌سازی مانند مبنا و چارچوب‌های حقوقی حکومت، تشکیل حکومت فراگیر، چگونگی تعامل با مخالفان و مسئله تأمین حق آموزش و کار زنان که مشروعیت داخلی و خارجی نظام در گرو آنها می‌باشد، اشاره‌ای نکرده است.
