بررسی تحولات افغانستان
فیلم مردان پیشگام (The Point Men) محصول کشور کره جنوبی برگرفته از یک رویداد واقعی است که در آن 23 شهروند کره جنوبی در سال 1386 توسط طالبان اسیر شدند. کارگردان این فیلم خانم ییم سون ره از کارگردانان مطرح و بازیگر نقش اول آن هوانگ جونگ مین از بازیگران توانمند کره جنوبی است. این فیلم توسط کمپانی باکس آفیس این کشور تولید شده است. تصویربرداری از فیلم مردان پیشگام در سال 2020 در کشور اردن آغاز شد اما به دلیل همه‌گیری کرونا به تعویق افتاد و سرانجام این فیلم در سال 2023 روی پرده سینما رفت. فیلم مردان پیشگام با استقبال کره‌ای‌ها مواجه شد چرا که تشریح یک رویداد مهم برای اتباع این کشور بود و علاوه بر کره، در چند کشور دیگر از جمله آمریکا اکران شده است.
شرح ماجرای گروگان‌گیری
در تابستان 1386، 5 مرد و 18 زن تبعه کره جنوبی عضو یک سازمان وابسته یه یکی از کلیساهای این کشور برای ترویج آیین مسیحیت وارد افغانستان شدند. این 23 تبعه کره‌ای، زمانی که در مسیر قندهار به غزنی در تردد بودند، توسط طالبان اسیر شدند. طالبان رسما مسئولیت این گروگان‌گیری را قبول کرد و به ازای آزادی آنان، خواهان آزادی تعدادی از زندانیان خود و خروج نیروهای کره از افغانستان شد. با تعلل طرف مذاکره کننده، دو تن از گروگان‌ها اعدام شدند و سرانجام طی معامله‌ای که بعدا ابعاد آن مشخص شد، به ازای آزادی 21 گروگان کره‌ای، کره جنوبی 20 میلیون دلار به طالبان باج پرداخت و همچنین متعهد شد که نیروهای خود را تا پایان همان سال میلادی از افغانستان خارج و فعالیت مبلغان مسیحی کره‌ای را در افغانستان متوقف کند. در پاییز 1386، کره جنوبی تمامی 210 نظامی خود را از افغانستان خارج کرد و به حضور 5 ساله خود در افغانستان پایان داد.
نقد فیلم
فیلم نامه تا حدی منطبق با رویدادهای صورت گرفته، نوشته شده است و هر چند برخی بزرگنمایی یا کوچک‌نمایی‌هایی در این فیلم دیده می‌شود، اما در مجموع با روایت موجود از این حادثه، تطابق دارد. یکی از نکاتی که فیلم آن را بر اساس واقعیت بازتاب داده و سعی در تحریف آن نداشته است، ماموریت تبلیغ آیین مسیحیت توسط این 23 کره‌ای است. در زمان گروگان‌گیری، دولت کره سعی داشت تا ماموریت این افراد را به عنوان مبلغان مسیحی مخفی نگه دارد. در دیالوگ ابتدای فیلم، کارمند وزارت خارجه کره به مافوق خود به وضوح بیان می‌کند که علت سفر این 23 نفر، تبلیغ مسیحیت بوده است. واقعیت دیگری که این فیلم آن را بازتاب داده، اختلاف بین دولت افغانستان و دولت کره درباره نحوه برخورد با موضوع است. در این فیلم، حامد کرزی رئیس جمهور وقت افغانستان به صراحت مخالف مبادله زندانیان است. مهمتر از همه این که این فیلم، از ببان نقشی منفی آمریکا در این حادثه ابایی ندارد.
یکی از دیگر از نکات مثبت فیلم این است که توانسته تا حدی برخی از واقعیت‌های آن زمانِ افغانستان را تشریح کند. از جمله نوع بروکراسی افغانستان، سیاست خارجی غیر مستقل این کشور، نقش ساختارهای سنتی مانند جِرگه (نشست بزرگان قومی)، نقش افراد سودجو و فرصت طلب برای اخاذی و نقش پشتونوالی (قواعد و سنت رفتاری قبیله‌ای در میان پشتون‌ها) را به ظرافت در خود جای داده است.
در این فیلم جدال بین دیپلماسی رسمی و اتو کشیده کره با واقعیت صحنه به وضوع قابل درک است. در حالی که دیپلماسی کره معتقد است که مذاکره با طالبان، چهره این کشور را لکه‌دار می‌کند و از مذاکره امتناع می‌کند اما مذاکره‌کننده میدانی تنها راه موجود برای نجات گروگان‌ها را مذاکره مستقیم با طالبان می‌داند. این فیلم به خوبی دو راهی موجود در مقابل حاکمان کره را به تصویر می‌کشد که باید این دو راه یکی را انتخاب کنند و سرانجام با سماجت مامور مذاکره‌کننده و دخالت مستقیم رئیس جمهور کره، راه دوم یعنی مذاکره با طالبان انتخاب می‌شود.
شکست طالبان در آزادی زندانیان خود یکی از موضوعات مورد توجه فیلم است. به رغم آن که آزادی زندانیان یکی از اهداف محوری طالبان در موضوع گروگان‌گیری است و حتی یک تن از گروگان‌ها را بر سر این موضوع قربانی می‌کند، اما سرانجام این خواسته طالبان محقق نمی‌شود و بر اساس فیلم، مخالفت آمریکا و حامد کرزی در عدم آزادسازی زندانیان طالبان نقش موثری داشتند.
تلفیق نرم صحنه‌ای از فیلم با پس زمینه اذان از دیگر نکات قابل توجه در این فیلم است. همان تکنیکی که در بسیاری از فیلم‌های هالیوودی برای نشان دادن پیوند بین اسلام و خشونت به کار می‌رود.
در این فیلم تلاش حداکثری برای کریه نشان دادن چهره‌های طالبان صورت گرفته است که طبیعی است چرا که عوامل سازنده فیلم، از جایگاه طرف مقابل طالبان این فیلم را ساخته‌اند.
جلوههای بصری
در زمینه جلوههای بصری، فیلم تا حدودی موفق بوده است؛ به رغم این که فیلم‌برداری در اردن صورت گرفته است، اما لوکیشن‌ها قناعت بخش است. در عین حال، در انتخاب نوع گریم و پوشش بازیگرانی که نقش افغان را دارند، ظرافت لازم در نظر گرفته نشده است. به عنوان مثال نوع دستار / لونگی در مناطق جنوب با مناطق شرق افغانستان متفاوت است که به آن توجه لازم صورت نگرفته است.
جمع‌بندی
با توجه به رشد کره در صنعت سینما، این فیلم را می‌توان یکی از ابزارهای این کشور در راستای توصیف ماجرای گروگان‌گیری در افغانستان قلمداد کرد. خروج نیروهای کره‌ای از افغانستان که پس از حادثه گروگان‌گیری صورت گرفت و به استناد دیالوگ این فیلم، این موضوع ضعف کره را بازتاب می‌دهد، برای دستگاه سیاست خارجی کره نقطه تاریک است که باید در افکار عمومی اصلاح شود. با توجه به این که دولت کره احساس می‌کند بابت معامله با طالبان هویت آن خدشه‌دار شده است، این احتمال وجود دارد که ساخت این فیلم با خواست وزارت خارجه این کشور صورت گرفته باشد تا بتواند برای حافظه تاریخی ملت خود و دیگران پاسخی ارائه کند و فیلم توانسته است به خوبی این ماموریت را انجام دهد.
در عین حال، روایت طرف مقابل یعنی طالبان، از حادثه گروگان‌گیری مهم است و باید دید طالبان چه روایتی از آن ارائه می‌دهند.
یک پاسخ
عالی بود بیشتر درباره فیلم‌های افغانستان بنویسید