بررسی تحولات افغانستان
محرم 1404 در افغانستان بدون هیچ حملهای از جانب گروه تروریستی داعش خراسان سپری شد و عزاداران حسینی توانستند در سایه امنیت ایجاد شده توسط حکومت طالبان مراسم خود را با آرامش کامل برگزار کنند. این سومین سال است که مراسم ماه محرم بدون هیچ حملهای از سوی داعش خراسان سپری میشود.
سال گذشته نیروهای امنیتی حکومت طالبان توانستند از یک حمله خونین داعش خراسان به مراسم روز عاشورا در کابل جلوگیری کنند که طبق اظهارات مقامات حکومت طالبان، از یک سال قبل برای این حمله برنامهریزی شده بود.
برگزاری مراسم ماه محرم در فضای امن آن هم نه در یک سال بلکه برای 3 سال متوالی، بازگو کننده نکاتی هستند؛ نخست این که حکومت سرپرست افغانستان برای تامین امنیت مراسم ماه محرم عزم و همت جدی داشته است. دوم، راهبرد ضد داعش خراسان حکومت طالبان موفق بوده است و سوم، داعش به قدری ضعیف شده است که حتی قادر به انجام یک حمله نمایشی در ایام محرم هم نیست.
نگاهی به فعالیتهای داعش خراسان از زمان تاسیس، نشاندهنده الگویی هدفمند از حملات علیه شیعیان به ویژه در ایام عزاداری ماه محرم است. این گروه تروریستی از سال ۲۰۱۵ که به طوررسمی در افغانستان اعلام موجودیت کرد، حملات متعددی را علیه مراسم مذهبی شیعیان در ایام محرم و صفر انجام داد؛ حملاتی خونین که نه تنها جان صدها تن را گرفت بلکه هر ساله با فرا رسیدن ماه محرم، دغدغه حمله مجددی از سوی این گروه تروریستی وجود داشت.
حملات خونین داعش خراسان به ویژه علیه شیعیان آن هم در ماه محرم هدفمند بود و به دنبال ایجاد شکاف مذهبی در جامعه افغانستان بود تا بتواند پس از این تفرقه مذهبی سربازگیری بیشتری داشته باشد. این حملات بر مراکز تجمع شیعیان از جمله مساجد و حسینیهها تمرکز داشت. این حملات عمدتا در مراکزی انجام میشد که بتواند موج خبری بیشتری داشته باشد به همین دلیل مراکز مذهبی شیعیان در شهرهای کابل، مزار شریف، هرات و قندهار به عنوان هدف انتخاب میشدند.

اوج حملات داعش خراسان علیه شیعیان در سالهای پایانی دوره جمهوریت و سال اول حکومت طالبان بود. در واقع داعش خراسان با استفاده از خلا امنیتی به وجود آمده در این سالها، توانست فعالیت خود را گسترش دهد و چهرهای فعال و پویا از خود در افکار عمومی جهانیان ترسیم کند.
در اولین سال حکومتداری طالبان، دو حمله بزرگ به شیعیان در قندوز و قندهار لطمه بزرگی به اعتبار و توانایی این گروه در تامین امنیت وارد کرد. طالبان در دومین سال حکومتداری خود راهبردی امنیتی را روی دست گرفت که تمرکز آن بر حذف داعش خراسان از جغرافیای افغانستان بود. بر این اساس، تعداد زیادی از رهبران داعش، مراکز فرماندهی و عملیاتی این گروه طی رشته عملیاتهایی هدف حملات بیرحمانه قرار گرفت. این سلسله عملیاتها که از سال دوم حکومتداری طالبان آغاز شد و تاکنون ادامه دارد، تاثیر چشمگیری در کاهش عملیاتهای داعش خراسان داشته است به گونهای که نه تنها تعداد عملیاتهای این گروه تروریستی در بیشتر ماههای سال به صفر رسید بلکه ماه محرم و مراسم عزاداری شیعیان که یکی از اهداف عملیاتی داعش خراسان بود، طی 3 سال اخیر در کمال امنیت برگزار میشود.
در مجموع، داعش خراسان با هدف ایجاد وحشت، تضعیف وحدت مذهبی و قومی و تحریک تنشهای فرقهای روی حمله به عزادارن شیعی در ماه محرم حساب ویژهای باز کرده بود. ایدئولوژی سلفی تکفیری به این گروه دست باز داده بود تا دست به هر نوع توحشی علیه شیعیان افغانستان بزند و این رویه را چندین سال ادامه داد. اکنون در نتیجه راهبرد ضد داعش خراسان حکومت طالبان، این گروه در افغانستان به بنبست رسیده است و عرصه برای فعالیت آن به شدت محدود شده است. عدم توانایی این گروه در انجام حمله در ده روز ماه محرم به مدت 3 سال متوالی، نشانه دیگری بر شکست این گروه در افغانستان است.
مطالب مرتبط
تبیین وضعیت داعش خراسان در سومین سال حاکمیت طالبان
نقش جدید داعش خراسان در منطقه
- داعش خراسان به تازگی در مجله «ندای خراسان» وابسته به این گروه ادعا کرده است که «بهزودی روزی خواهد آمد که ما با هزاران مبارز فدایی وارد اصفهان، بیتالمقدس، اسرائیل خواهیم شد و سپس از طریق عراق به عربستان سعودی، از طریق ترکیه به اروپا و آمریکا، و از طریق خراسان به چین و روسیه خواهیم رسید». بدون شک این گونه رجزخوانیها با هدف تقویت روحیه از دست رفته این گروه است که در افغانستان متحمل شکست سنگین شده است.
ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید